İlçemiz
Tarihçe
Anadolu Selçuklu Devletinin Moğol istilası ile çöküşü sırasında Kahramanmaraş ve çevresinde, Dulkadiroğulları beyliği'nin sınırları içinde 200 yıl kadar kalan Andırın, 1515 yılında bu beyliğin Osmanlı İmparatorluğuna bağlanması ile de Osmanlı İmparatorluğu sınırları içerisine girmiştir.
Yavuz Sultan Selim 1514 yılında çıktığı Çaldıran seferinden dönerken sefere çağrılmasına rağmen Osmanlı ordusuna katılmayan Dulkadir beyi Alaüddevle üzerine yürüyüp Andırın'ın Akkale mevkiine geldiğinde kendisini karşılayan eşrafın gençlerini işaret ederek "bunların arasından Mekteb-i Enderun'a talebe alınsın" şeklinde emir verdiği, bu mektebe öğrenci olarak girenlere izne gelişlerinde "enderunlu", buna izafeten yerleşim yerine "Enderun" denildiği, bu kelimelerin daha sonra andıran ve Andırın şeklinde söylenmeye başladığı bilinmektedir.
1908 yılında 2. Meşrutiyetin ilanı ile Maraş Halep'ten ayrılmış ve görülen lüzum üzerine Andırın ilçe teşkilatı lağvedilerek Andırın Göksun'a bağlı bir nahiye şekline getirilmiştir.
20 Ekim 1918'de mondros mütarekesinin imzalanmasından sonra işgal hareketleri ile birlikte Fransızlarla birlikte Ermeniler de Maraş'a girmişlerdir. Ermeniler Fransızların giremediği Andırın'a girmişler, insanlık dışı imha hareketleri ile birçok köyü yakıp yıkmışlar, önlerine geleni akıl almaz bir şekilde öldürmüşlerdir. Andırın Kurtuluş Savaşında Çukurova (Kilikya)´daki savaşın merkezini teşkil etmiştir.
4 Eylül ile 12 Eylül 1919 tarihleri arasında yapılan Heyet-i temsiliye'nin seçildiği Sivas Kongresi´nden sonra Çukurova bölgesi Kuva-yi Milliye Teşkilatının kurulması için, bizzat Mustafa Kemal Paşa tarafından görevlendirilen Osman Tufan Taşa 1920 yılı Ocak ayı başında Sivas - Develi - Göksun güzergahını takip ederek Andırın'a gelmiştir. Andırın'da hemen teşkilatını oluşturan Osman Tufan Paşa, İbrahim ve Ali Yaycıoğlu, Musa Beyazıt, Hacı Zülfikaroğlu, Ahmet Paşa, Musa Kayran ve Şakir Bozdoğan gibi grup ve bölük komutanlarından oluşan birlikleri ile, Andırın, Kadirli, Haruniye, Osmaniye ve Kozan'ın kurtuluş hareketinin öncüsü olmuştur.
Nüfus
İlçenin nüfusu 2007 adrese dayalı nüfus sayımına göre 40.915´tir. Bunun 8.026´si ilçe merkezinde, 32.889´i ise kasaba ve köylerde yaşamaktadır.İlçenin etnik yapısı Türkler ve Çerkezlerden oluşur.
İlçe bağlısı olmak üzere ilçe merkezine bağlı 52 köy ve 3 mahalleden oluşmaktadır. Yeşilova Kasabasının 4 mahallesi ( Yenimahalle,Tokmaklı Mahallesi,Kesim Mahallesi,Yeşiltepe Mahallesi) Geben Kasabasının 3 mahallesi ( Boğaziçi Mahallesi,Fevziye Mahallesi,Çamlıca Mahallesi)
|
Yıl |
Toplam |
Şehir |
Kır |
|
1965[2] |
33.169 |
3.695 |
29.474 |
|
1970[3] |
35.406 |
3.852 |
31.554 |
|
1975[4] |
40.342 |
5.018 |
35.324 |
|
1980[5] |
43.254 |
5.932 |
37.322 |
|
1985[6] |
43.447 |
6.122 |
37.325 |
|
1990[7] |
44.337 |
7.506 |
36.831 |
|
2000[8] |
41.051 |
8.311 |
32.740 |
|
2007[9] |
40.915 |
8.026 |
32.889 |
|
2008[10] |
41.371 |
7.975 |
33.396 |
|
2009[11] |
40.088 |
7.915 |
32.173 |
|
2010[12] |
39.441 |
7.988 |
31.453 |
|
2011[13] |
38.074 |
7.845 |
30.229 |
Şive
Türkçenin Andırın ilçesinde kullanılan şivesinin Batı Anadolu ağızları içindeki konumu Prof. Dr. Leyla Karahan´ın Anadolu Ağızlarının Sınıflandırılması (Türk Dil Kurumu yayınları: 630, Ankara 1996) adlı çalışmasına göre şöyledir:
Eğitim
Andırın Kahramanmaraş´ta okuma yazma oranının en fazla olduğu ilçelerden biridir.Çalışma alanı sınırlı olduğundan,nüfusunun %95´iokumuş insanlardan oluşturur.Türkiye´nin her hangi bir noktasında üst kademede görev yapan Andırın´lıya rastlanması olasıdır.
Sosyal yaşam
Andırın ilçesinde sosyal yaşam,özellikle kış aylarında yaşlı nüfus oranı daha fazla olduğu için çok canlı değildir.Yaz aylarında ise Akdenizin en güzel yaylalarını barındırdığı için nüfus 5-6 katına çıkar o yüzden yazın Andırın bir başkadır.Onun dışında Kışla Bahçesinde serinlemek muhabbet etmek, kıraathane,internet kafelere gitmek ve komşularla yolboyu yürüyüşlerine çıkmak en büyük sosyal aktivitelerdir.Zaten Andırın insanların iş yoğunluğundan kaçıp geldiği şirin bir ilçedir.
Coğrafya
İlçede Akdeniz iklimi görülmektedir. Andırın Kahramanmaraş´ın en yeşil ve ormanlık ilçesidir. Oldukça engebeli bir arazi yapısı olan ilçenin ortalama rakımı 1.100 m´dir. İlçenin en yüksek noktası Boncuk Tepesi 2.249 m yükseltidedir.
Dağları
Elma Dağı, Tırıl Dağı, Akça Dağı, Sarımsak Dağı, Başdoğan Dağı, Karüce Dağı, Topuçlu Dağı
Akarsuları
Karasu ırmağı
Yaylaları
· Çokak Yaylası " Andırının kuzeyinde Andırının en şirin ve en güzel yaylası " Çokak Köyü Web Sitesi
· Halbur Yaylası "Andırın-Geben Karayolu üzerindedir yaklaşk 16 km dir
· Kümbetir Yaylası, Yeşiltepe Köyü sınırları içerindedir
· Meryemçil Yaylası, Geben-Göksun karayolu üzerindedir
· Mazgaç Yaylası ,
· Kırksu Yaylası, Geben Kasabasından 4 km dir
· Akifiye Yaylası Andırın ilçe merkezine 12 km dir
· Ergöçen yaylası
· Hervi yaylası
· Sehe Yaylası "Akgümüş ( Bunduk ) köyü sınırları içerinde olup gezip görülecek yaylalarımızdandır
KUYUCAK YAYLASI "ARIKLAR köyü sınırları içerinde olup gezip görülecek yaylalarımızdandır
Tarihi yerler ve ören yerleri
İlçede birçok kale bulunmaktadır. Bunun dışında Tarihi mezar taşları, Geben Kesteli ve Keleşli Kesteli..ve karasu kesteli.. görülecek önemli yerlerdendir.
Önemli kaleler
· Akkale,
· Alameşe ( Babikli ) Kalesi
· Anacık Kalesi,
· Azgıt Kalesi,
· Beyoğlu ( Çürük ) Kalesi
· Bossek ( Tuğluca ) Kalesi
· Boynuyoğunlu Kalesi
· Burunönü ( Çöğdür ) Kalesi
· Bülen Kalesi
· Büveme Kalesi
· Copçalar ( Çınkırlı ) Kalesi
· Çebiş Kalesi
· Çuhadarlı ( Keçibucu-Mitel ) Kalesi
· Haştırın Kalesi,
· Hisar Kale
· Kabakoz Kalesi
· Kalebıynı Kalesi
· Kalekısığı Kalesi
· Keleşli Kalesi
Mesire ve piknik alanları
· Çınargeçidi Mesire Yeri : Şehir merkezine 5 km uzaklıktadır.(çınargeçidi 2010 yılında gölet haline getirilerek hizmetten kalktı)
· Kirazlıdere Piknik Yeri : Yeşiltepe köyündedir.
· Kat Altı Piknik Yeri : Göksun Yolu üzerindeki Emirler Köyündedir.
· Karasu Piknik Yeri : Torlar Köyü sınırları içerisindedir.Amatör balıkçıların hoşça vakit geçirebileceği yerlerdendir.
El sanatları
· Halıcılık
· Kalaycılık
· Semercilik
· Oymacılık
Ulaşım
Karayolu
İlçenin karayolu ile bağlantıları; Kahramanmaraş ili, Göksun ilçesi, Kadirli ve Düziçi ilçeleri (Osmaniye´nin Düziçi ilçesine olan yol toprak yol olup bozuktur.)... Ayrıca ilçeden Adana´nın Saimbeyle ilçesine patika yolu ile ulaşım mevcuttur.